ورود

ثبت




دكتر مرتضي كاوه

استاد دکتر حسین میرشمسی

دکتر حسین میرشمسی، فرزند مرحوم سید محمد در سال  ۱۲۹۳در اصفهان متولد شد.

او  پس از دریافت مدرک دیپلم در سال ۱۳۱۴ تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران آغاز نمود.

او  پس از اخذ مدرک دکترا در سال ۱۳۲۰ به عنوان کارمند فنی در موسسه سرم و واکسن سازی رازی در حصارک به خدمت پرداخت.

 

 

پس از طی ۹ سال در این موسسه با عناوین کارمند فنی، کارورز و دستیار آزمایشگاه، در سال ۱۳۲۹ برای کسب تخصص عازم کشور فرانسه شد.

دکتر حسین میرشمسی در سال تحصیلی ۱۹۵۰- ۱۹۵۱ در انستیتو پاستور پاریس پس از طی دوره میکرب‌شناسی و ایمنی شناسی، دیپلم این رشته را دریافت کرد. سپس، در همین سال در دانشکده دامپزشکی آلفرد وابسته به دانشگاه پاریس به عنوان دانشجوی اکسترن ثبت نام و پس از طی دوره و شرکت در امتحانات نهایی آن دانشکده، مدرک دیپلم دکترای دامپزشکی دانشگاه پاریس را اخذ کرد.

او  به مدت ۴ ماه در سه موسسه در آمریکا دوره هایی را در زمینه تهیه واکسن‌های میکربی و توکسوئیدها گذراند و پس از مراجعت به ایران به عنوان رئیس بخش به تولید واکسن‌های باکتریایی (توکسوئیدها) و سرمهای درمانی به خدمت خود در موسسه رازی ادامه داد. در سال۱۳۳۴پست معاونت فنی موسسه و مسئول واحد تولید مواد زیستی مصرف پزشکی موسسه رازی را احراز نمود.

در سال ۱۳۳۹ (۱۹۶۰) پس از‌ آنکه تولید واکسن‌های ضد دیفتری، کزاز و سیاه سرفه به مرز تولید انبوه رسیده بود و با توجه به علاقه شخصی وی به پژوهش در زمینه ویروس‌ها، برای استفاده از دو بورس در کشور آمریکا عازم این کشور شد. در طی یک سال اول با استفاده از بورس موسسه بهداشت آمریکا و در چهار ماه بعد با استفاده از بورس سازمان خواربار و کشاورزی جهانی (F.A.O) به فراگیری علوم جدید در زمینه ویروس شناسی پرداخت.

او  از اولین روزهای سال ۱۹۶۰ تا سال ۱۹۶۱ واحد ویروس‌شناسی ‌موسسه بهداشت ایالت نیویورک به فراگیری ویروس‌شناسی ادامه داد و از آن پس، به مدت 4 ماه در  شورای پژوهش پزشکی لندن در یک برنامه پژوهشی ویروس‌شناسی شرکت کرد..

او پس از مراجعت به وطن، فعالیت‌های وسیعی را در زمینه پژوهشهای ویروس شناسی انجام داد و در اوایل تیرماه  به منظور ادامه تحقیقات خود و همچنین تهیه مقدمات تولید واکسن ضد سرخک، با استفاده از بورس پژوهشی از طرف سازمان جهانی بهداشت دوره ای 9 ماهه را در دانشکده پزشکی دانشگاه بایلور در شهر هوستون آمریکا گذراند.

او  سپس ۳ ماه دیگر در دانشگاه توکیو و موسسه واکسن سازی شیبا کارآموزی نمود.

از اواسط سال ۱۳۴۸  به تولید واکسن ضد سرخک در موسسه رازی پرداخت و از سال ۱۳۵۲ پژوهش در زمینه تولید واکسن ضد فلج اطفال را نیز آغاز نمود، بطوریکه تولید انبوه این واکسن نیز به فهرست واکسن‌های تهیه شده در این موسسه افزوده شد.دکتر میرشمسی  در سالهای ۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ موفق به تولید دو واکسن جدید ضد اوریون و ضد سرخجه نیز در این موسسه شد.

او در طول دوره کاری خود بارها به عنوان نماینده و مشاور سازمان جهانی بهداشت مسئولیت مشاوره یا راه اندازی را در مراکز تولید واکسن کشورهای مختلف عهده دار بوده است.

او در سال ۱۹۶۲ به نمایندگی از طرف سازمان جهانی بهداشت، مرکز تولید واکسن کشور اردن را تاسیس کرد. همچنین او  از سال ۱۹۸۰ در انستیتو پاستور کشور تونس به عنوان مشاور و کارشناس سازمان بهداشت جهانی همکاری داشت و از سال ۱۹۷۰ نیز به عنوان نماینده سازمان جهانی بهداشت در منطقه خاورمیانه و خاور نزدیک در کمیته استانداردهای بیولوژیک وابسته به این سازمان فعالیت کرد.

او همچنین به  عضویت آکادمی علوم نیویورک و مجمع بین‌المللی زیست‌شاسان درآمد.

او  در سال ۱۹۸۴ از طرف یونیسف برای بررسی مشکلات موسسه واکسن سازی کشور کره‌شمالی واقع در پیونگ یانگ، ماموریت یافت. این طرح به وسیله ایشان در کشور طراحی گردید و سپس توسط یونیسف به اجرا درآمد.

دکتر میرشمسی هفت سال به عنوان استاد مدعو در دانشکده پزشکی، دامپزشکی و کشاورزی دانشگاه تهران به امر آموزش ویروس‌شناسی نیز اشتغال داشت.

از سه عنوان کتاب تالیف شده توسط ایشان، کتاب "ویروس شناسی عمومی"، در سال ۱۳۴۸ و "اصول ایمنی‌شناسی" ، در سال ۱۳۵۲ به عنوان بهترین تالیف سال انتشار خود معرفی شدند.

ضمناٌ کتابی نیز با عنوان "پیشگیری و درمان با واکسن و سرم"  تالیف کرد که ویرایش سوم آن در سال ۱۳۷۵ به چاپ رسیده است.

در سال۱۳۷۴ پس از ۵۴ سال خدمت صادقانه در زمینه‌های علمی- پژوهشی، لوح تقدیر و نشان درجه اول پژوهشی توسط  رئیس‌ جمهوری وقت به او  اعطا شد.

آقای دکتر میرشمسی به دفعات در جشنواره خوارزمی شرکت و جوایزی اخذ کرد: در  سال ۱۳۷۰ به عنوان همکار طرح پژوهشی "تهیه واکسن جدید ضد اوریون با ویروس تعدیل حدت یافته محلی"، برنده جایزه دوم پژوهش. سال ۱۳۷۳ به عنوان مجری طرح پژوهشی "ایمن سازی به ضد دو عفونت دیفتری و کزاز با توکسوئیدهای مایع ضد این دو عفونت از راه خورانیدن واکسن"، برنده جایزه اول پژوهش. در سال ۱۳۷۴ به عنوان همکار طرح پژوهشی "تهیه آنتی ژن سرخجه جهت آزمایشگاههای تشخیص طبی"، برنده جایزه دوم پژوهش.

دکتر حسین میرشمسی در ۲۳ آذز ۱۳۸۷ در ۹۴ سالگی درگذشت.

گاهشمار زندگی دکتر حسین میرشمسی

۱۲۹۳ تولد در شهر اصفهان
۱۳۱۴: اخذ مدرک دیپلم از دبیرستان سعدی اصفهان
۱۳۲۰: دریافت مدرک دکترای دامپزشکی از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
۱۳۲۰: آغاز خدمت در موسسه سرم و واکسن سازی رازی
۱۳۳۰: اخذ مدرک دوره میکربشناسی و ایمنی شناسی از انستیتوپاستور پاریس
۱۳۳۱: اخذ مدرک دکترای دامپزشکی از دانشگاه پاریس
۱۳۳۱-۱۳۳۲: کارآموزی پژوهش در سه انستیتوی آمریکایی در شهرهای بوستون، آلبانی (نیویورک) و لنسینگ (میشیگان)
۱۳۳۴:‌ احراز پست معاونت فنی و مسئول پژوهش و مسئول واحد تولید واکسن‌های مصرف پزشکی انستیتو رازی
۱۳۳۴: تاسیس و راه اندازی آزمایشگاه واکسن سازی کشور اردن به دعوت سازمان بهداشت جهانی
۱۳۴۰ (۱۹۶۱): اخذ مدرک ویروس شناسی از موسسه بهداشت ایالت نیویورک آمریکا
۱۳۴۰ (۱۹۶۱):  اخذ مدرک دوره ویروس شناسی از لندن
۱۳۴۲(۱۹۶۲):تاسیس مرکز واکسن سازی کشور اردن
۱۳۴۲:همکاری با موسسه واکسن سازی پیونگ یانک (کره شمالی) به عنوان مشاور یونیسف
۱۳۴۲-۱۳۴۴: استاد مدعو تدریس ویروس شناسی عمومی در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران 
۱۳۴۶ (۱۹۶۷): طی دوره تهیه واکسن ضد سرخک در دانشگاه بایلور آمریکا
۱۳۴۶-۱۳۴۷:استاد مدعو تدریس ویروس شناسی عمومی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران 
۱۳۴۷ (۱۹۶۸): طی دوره واکسن سازی در دانشگاه توکیو
۱۳۴۸: آغاز تولید واکسن سرخک در ایران

 

۱۳۴۸: کسب جایزه بهترین کتاب سال برای کتاب "ویروس شناسی عمومی" 
۱۳۴۸- ۱۳۴۹: استاد مدعو تدریس ویروس‌شناسی عمومی در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران
۱۳۴۶ (۱۹۷۰):عضویت در سازمان جهانی بهداشت به عنوان نماینده منطقه خاورمیانه و خاور نزدیک در کمیته استانداردهای بیولوژیک 
۱۳۵۰: دریافت حکم استاد ویروس شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران مصوب هیات امنای این دانشگاه از ریاست دانشکده پزشکی دانشگاه تهران
۱۳۵۲: آغاز پژوهش در زمینه تولید واکسن ضد فلج اطفال
۱۳۵۲: کسب جایزه کتاب سال برای کتاب "اصول ایمنی‌شناسی" 
۱۳۵۵: آغاز تولید واکسن ضد فلج اطفال در ایران 
۱۳۵۹ (۱۹۸۰): آغاز خدمت در انستیتو پاستور تونس به عنوان مشاور و کارشناس سازمان بهداشت جهانی 
۱۳۶۳: (۱۹۸۴): ارائه طرح بررسی مشکلات موسسه واکسن‌سازی کشور کره‌شمالی به عنوان مشاور یونیسف 
۱۳۶۵ آغاز تولید واکسن ضد اوریون در ایران
۱۳۶۶: آغاز تولید واکسن ضد سرخجه در ایران
۱۳۶۸: کسب جایزه به مناسبت پنجاه سال خدمات پژوهشی و علمی از طرف مقام ریاست جمهوری و وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کشاورزی و معاونت ریاست جمهوری و ریاست سازمان امور استخدامی کشور
۱۳۶۹: عضویت پیوسته در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
۱۳۷۰ (۱۹۹۱): راه اندازی و تولید واکسن ضد سرخک در انستیتو پاستور تونس
۱۳۶۹: عضویت پیوسته در فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران 
۱۳۷۰: دریافت جایزه دوم پژوهش جشنواره خوارزمی
۱۳۷۱(۱۹۹۲): عضویت در فرهنگستان علوم جهان سوم در ایتالیا
۱۳۷۳:دریافت جایزه اول پژوهش جشنواره خوارزمی
۱۳۷۴: دریافت لوح تقدیر و نشان درجه اول پژوهش
۱۳۷۴: دریافت جایزه درجه دوم پژوهش جشنواره خوارزمی
۱۳۷۵: آغاز همکاری با جشنواره خوارزمی به عنوان داور

محقيقين علوم پزشكي ايران براي روزآمد كردن كدهاي اخلاقي در زمينه فعاليت خود ،چهار اصل اساسي "خود مختاري" ، "سود مندي"، " نازيانمندي" و" عدالت" را به عنوان اصول پايه اخلاق پزشكي در ايران انتخاب نموده‌اند (گردهمايي انجمن‌هاي تخصصي گروههاي پزشكي و پيراپزشكي ، يكشنبه 24 اذر ماه 81). تلاش آنها براي معين نمودن كدهاي اخلاقي اعضا هر رشته تخصصي ، با مراجعه مستمر به اين اصول است . مجموع اين تلاشها در راستاي تدوين و تعريف اخلاقيات ، التزام رعايت آنها ، به تجربه ثابت شده است .كه تنها شروط لازم و نه كافي ، محسوب خواهند شد و ضرورت بازنگري به مفاهيم اخلاقي در پرتو عملكرد پيشكسوتان ،حياتي ميباشد .همچنين متوليان اخلاق پزشكي عملا به اين نتيجه رسيده‌اند كه جهت اقامه اصول اخلاقي موظف به الگوسازي هستند.
مرور" زندگي‌نامه " استاد دكتر حسين مير شمسي ترديدي بر جاي نمي‌گذارد كه اين شمع فروزان عرصه‌هاي ميكروبيولوژي با پروراندن تمام ويژگي‌هاي حرفه‌اي و اخلاقي پزشكي ، تبلوري از ايثار يك استاد فرزانه است كه در خاطرات خود حتي يك بار نيز از ويژگي‌هاي خود نام نمي‌برد چرا كه اساسا هدف وي عرضه خود نبوده است . تمام صحنه‌هاي جزابي كه از زندگي ايشان توصيف شده ،بخشي از تاريخ پزشكي اين كشور به حساب مي‌آيند.

آنچه كه از لابلاي خاطرات ايشان مستفاد مي‌شود ،علي رقم خدمات تاريخي و شايان توجه ايشان كه در راستاي ارتقا سلامت عمومي در ايران انجام داده‌اند، هميشه در تنگدستي زندگي نموده اند مع‌الوصف، حتي يك بار زبان به شكوه نيز نگشوده‌اند و هميشه خدمات واقعي به بيماران را در صدر اولويت خود قرار داده‌اند . نمونه‌هاي بسياري از اين ويژگي استاد قابل ذكر است از جمله اشارات ايشان در بيوگرافي دست‌نويس خود كه مرقوم فرموده‌اند:« شنيدم مرحوم پدرم قصد داشت كه مرا براي تحصيل در زمينه علوم فقهي روانه نجف كند، اما متاسفانه پدرم رادر سن 8 سالگي از دست دادم » .«در كلاس سوم ابتدايي بودم كه شادروان پدرم بدرود زندگي گفت و با وجود نابساماني زندگي و توصيه عموها كه اصرار داشتند مرا براي فراگيري شغلي به بازار كار بفرستند , با پايمردي برادر فقيد و شادروان مادر بزرگوارم , به ادامه تحصيل توفيق يافتم».« در آن موقع براي تحصيل در دبيرستان ماهانه سي ريال كه مبلغ قابل توجهي بود , دريافت مي شد و نزديك بود كه به علت عدم امكان پرداخت اين مبلغ از تحصيل محروم شوم».« در اين موقع اداره ثبت اسناد كه تازه در اصفهان فعاليت زيادي داشت كلاس مساحي و نقشه‌كشي دائر نمود ».«دو ماه تابستان در اين كلاس كاراموزي نمودم و چون در امتحان نهايي در رده بالايي قبول شده بودم به عنوان مساح از طرف اداره ثبت به نقشه‌برداري دهات اطراف , يكسال را گذرانيده و از اين راه مبلغ قابل توجهي كه براي تهيه كتب دوره دوم دبيرستان و تا حدي كمك هزينه زندگي كافي بود بدست آورده و به دبيرستان سعدي مراجعت نمودم . ضمنا در   3 سال اول دبيرستان هم , عصرها پس از فراغت از تحصيل و تا پاسي از شب در كارخانه شيشه‌گري شهر كار منشي‌گري انجام مي‌دادم».

جريان آمدن دكتر مير شمسي از اصفهان به تهران و سرانجام , سر درآوردن از انيستيتو پاستور شعبه كارش در حومه پاريس براي گذراندن دوره عالي ميكروب‌شناسي و  ايمني‌شناسي , خود فصلي خواندني از خاطرات استاد مي‌باشد .وي در اين دوره يك ساله , هم دوره انيستيتو پاستور را مي‌گذرانيد , وهم در دانشكده دامپزشكي الفر, وابسته به دانشگاه پاريس به تحصيل مشغول مي‌شود . سپس به مدت 4 ماه به آمريكا رفته و در سه موسسه بهداشتي ايالتي بوستون ,نيويورك و ميشگان , با روش‌هاي جديد تهيه واكسن‌هاي ضد ديفتري , كزاز و سياه سرفه و تصفيه سرمها آشنا مي‌شود . يكي ديگر از جلوه‌هاي «ايثار» در رويكرد رفتاري اين متخصص و استاد فرزانه است . از زبان خودش بخوانيد:

«اتفاق جالبي كه در اواخر اين دوره از كارآموزي روي داد و مقارن با هنگامي بود كه مرحوم دكتر مصدق براي احقاق حق و استيفاي حقوق ملت ايران از انگلستان به آمريكا سفر كرده بود و موضوع اختلاف ايران و بريتانيا مسئله روز بود , اين بود كه در موسسه بزرگ بهداشتي ايالات ميشگان در شهر لانسينگ براي شش هفته كارآموزي از من سيصد دلار حق كارآموزي مطالبه كردند كه قادر به پرداخت آن نبودم , چون فوق العاده ماموريت دولت (روزي 9دلار ) به زحمت تكافوي هزينه زندگي مرا ميآنمود ناگزير لازم شدبا رئيس موسسه مذاكره كنم . رئيس آن موسسه درعين حال مسئول تامين خون براي سربازان آمريكايي , كه در كره درگير جنگ شده بودند نيز بود .
بدين جهت پس از يك هفته انتظار به ديدار ايشان نائل شدم . وقتي تقاضا كردم كه اين مبلغ را از من نگيرند موافقت كرد به شرط آن كه ماجراي اختلاف ايران و انگلستان را براي او تعريف كنم ! البته پس شنيدن جريان امر , دستور داد وجهي از من گرفته نشود , وقتي خواستم با تشكر از او جدا شوم گفت: من هم با تو كاري دارم . و اضافه كرد : در واحدي كه تو كاراموزي مي كني از تو كمال رضايت را دارند و مايلند در آنجا بماني و كنترات 5 ساله‌اي با حقوق مكفي پيشنهاد نمود و در ضمن وعده داد كه در دانشگاه شهر به ادامه  تحصيل هم موفق خواهي شد . ضمن تشكر از اين پيشنهاد سخاوتمندانه گفتم : من ماموريت ديگري دارم كه در ميهنم و در كنار مردم آن مرز و بوم كارهايي را به انجام برسانم . فرصت دو هفته‌اي براي اخذ تصميم داد , اما در موعد مقرر آن كشور را ترك كرده راهي ايران شدم ».

ايثار به عنوان يك ويژگي حرفه‌اي گرايان , به معناي الويت دادن منافع ديگران و جامعه به منافع شخصي است . خاطرات دكتر مير شمسي كه در كمال صداقت بيان شده , نشان ميدهد كه وي در تمام عرصه‌هاي زندگي حرفه‌اي خود , اين ويژگي را داشته است . با اين همه , براي يك حرفه‌اي , ايثار به تنهايي كافي نيست . آنان در قبال جامعه در مورد موضوعات مرتبط با سلامتي عمومي نيز بايد پاسخگو باشند چه بسا كه يك حرفه‌اي واقعا منافع جامعه را در مقايسه با منافع شخصي خود , در اولويت قرار دهد. اما يك حرفه اي در قبال مسائل بهداشتي و سلامتي عمومي كل جامعه نيز پاسخگو و مسئول است .
رور خاطرات اين شمع فروزان عرصه ويروس‌شناسي ايران نشان مي‌دهد كه وي حتي لحظه‌اي نيز , اين تعهد حرفه‌اي را فراموش نكرده است . « به خاطر دارم يكي از روزهاي اوايل آبان ماه 1320 مرحوم دكتر قريب پايه‌گذار طب كودكان در ايران , به اتفاق دو نفر از پزشكان بر جسته تهران به موسسه رازي امده و ساعتي را با دكتر دلپي (رئيس فرانسوي موسسه) به مذاكره پرداختند . انگاه دكتر دلپي مرا به دفتر خود خواند و تقاضاي مهمانان را در حضور خود آنان مطرح ساخت.
موضوع اين بود كه تهران با جمعيت چند صدهزار نفري , به علت اشاعه بيماري ديفتري و عدم دسترسي به سرم درماني كه تا آن زمان از آلمان وارد مي‌شد , در وضعيت ناراحت كننده‌اي قرار داشت و درخواست آقايان تهيه سرم ديفتري در موسسه رازي بود ».

دكتر ميرشمسي در ادامه خاطرات خود شرح مي‌دهند كه چگونه قرعه فال به نام او اصابت مي‌كند و مي‌نويسد « اگر بخواهم شرح دهم كه در طي شش ماه با چه مشكلاتي جهت تهيه سرم ديفتري مواجه بودم , مثنوي هفتاد من كاغذ مي‌شود ». با اين همه دكتر مير شمسي در اين بخش از خاطرات خود به نكاتي اشاره مي‌كند , كه امروز نيز , براي بسياري از مسئولان قابل توجه است : « اولا سويه ميكروب زهرزاي ديفتري كه از استاد دكتر رضا رستگار سرپرست قبلي سرم‌سازي , به جا مانده بود , به علت عدم كشت منظم , بسيار ضعيف و تقريبا از بين رفته بود و بايستي نمونه‌اي ديگر از آن با سيل سم زا (كه هنوز در جهان منحصر به فرد است و در همه موسسات واكسن‌سازي از آن استفاده مي‌كنند) از خارج تهيه شود . در آن روزها , يك نفر سر تيپ پزشك روسي به نام پروفسور پاولوف كه انگل شناس بود با اشتياق و علاقه , همه روزه به موسسه رازي و ساعتي را با دكتر دلپي كه او نيز انگل شناس بود و با استعانت از خانم مرحوم دكتر دلپي كه لهستاني تبار بود و زبان روسي مي‌دانست , مذاكره و كار مي‌كرد . وقتي از نياز ما به ميكروب سم‌زاي ديفتري , معروف به 8 .. آگاه شد , از طريق ارتش شوروي , از موسسه تارا سويچ در مسكو تقاضاي ارسال اين ميكروب را كرد و طي دو هفته باكتري مورد نياز به دست ما رسيد و گشايش حاصل شد . براي تهيه زهرآبه باكتري نياز به مخمر تازه بود كه در بازار مطلقا يافت نمي‌شد و ناگزير مخمر تازه را از كارخانجات آبجوسازي تهران كه در تصرف روس‌ها بود مي‌گرفتيم و با وسايل ابتدايي آماده مي‌كرديم ».

دكتر مير شمسي , پس از ذكر فهرستي از مشكلات ديگر مي‌نويسد :« نخستين نمونه سرم ضد ديفتري موسسه رازي , در اوايل خرداد ماه 1321 در بيمارستان رازي , زير نظر دكتر اقبال كه آن موقع رئيس بخش عفوني ان بيمارستان بود به دختر 4 ساله مبتلا به ديفتري تزريق گرديد و موجب نجات جان دخترك از مرگ گرديد و از آن پس سرم و همچنين تهيه سرم ضد كزاز در موسسه رازي گسترش يافت».                             
نمونه ديگر از تعهد عميق به سلامت عمومي استاد را بخوانيد :« در جلسه‌اي كه با وزارت بهداري, آقاي دكتر حسن مرشد , به دنبال جلسات قبلي داشتيم ايشان با چشمي پر از اشك مشاهدات خود را از تلفات سرخك در روستاهاي اطراف سنندج و خود شهر و جاهاي ديگر شرح دادند , و مصراً از دو موسسه رازي و پاستور خواستند كه واكسن ضد سرخك در ايران تهيه گردد و اين موقعي بود كه هنوز اين واكسن در بيشتر كشورهاي صنعتي غرب هم توليد نشده بود .البته در آن جلسه هيچ كدام از دو موسسه تعهد صريحي نكردند و حتي دوستان «پاستور» انجام اين امر را موكول به ساختن واحد بزرگي در انيستيتو پاستور فعلي نمودند كه مستلزم خريدن و خراب كردن عمارات مجاور و تهيه ابزار و وسايل مفصل چندين سال صرف وقت بود , و طبيعي است كه وزارت بهداري آن موقع چنين امكاناتي را نمي‌توانست فراهم كند . به هر حال در آن جلسه تصميم گرفتم كه مسير يك ساله كارآموزي در آمريكا را تغييير داده و دنبال تهيه واكسن ضد سرخك بودم ».

دكتر مير شمسي در بخش قبلي خاطرات خود توضيح مي‌دهد كه چگونه از سوي سازمان جهاني بهداشت , بورس پژوهش يك ساله‌اي به وي اعطا شده بود تا در يكي از دانشگاه‌هاي معتبر آمريكا در زمينه پاره‌اي از مسائل ايمني شناسي كه موضوع روز بود, اطلاعاتي كسب كند .
براي تمام حرفه‌اي گرايان ,موقعيتهاي  فراواني بروز مي‌يابد كه آنان در وضعيت دشوار تضاد منافع گرفتار مي‌آيند : براي كسب علم به دانشگاه معتبر آمريكا بروم يابراي ساختن واكسن در كشوري كه حداقل امكانات را ندارد بمانم و آستين همت را بالا بزنم؟ يك متخصص مي‌تواند با مراجعه به چهار اصل پايه اخلاق زيستي , يعني « خود مختاري», «سودمندي » , «نازيانمندي»,« عدالت», پاسخ اين پرسش‌ها را بيابد ,مشروط بر اين كه به «ارزش»هاي حرفه‌اي گرايي نيز پايبند باشد. دكتر مير شمسي از آنجا كه يك حرفه‌اي گراست مي‌توان حدس زد كه پاسخ اين پرسش‌ها را چه گويد.
شرح آنچه كه بر دكتر مير شمسي گذشت جذاب و خواندني است او به مدت 9 ماه به آمريكا سفر مي‌كند و در آزمايشگاه ويرو س‌شناسي پزشكي يكي از دانشگاه‌ها , دوره‌هاي لازم را پشت سر مي گذارند. در تير ماه 1347 استاد با مساعدت يكي از همكاران ژاپني به توكيو مي‌رود و در آنجا با پروفسور ماتومو استاد دانشگاه ويروس شناسي دانشگاه توكيو كه تازه واكسن ضد سرخك را با استفاده ار سلول كليه گوساله نوزاد تهيه كرده بود , آشنا مي‌شود . وي, سپس, در چند موسسه ژاپني ديگر نيز دست به مطالعه مي‌زدند و سرانجام به ايران باز مي‌گردد :«در تهران , با مساعدت وزارت بهداري واكسن‌هاي ساخت ژاپن , در دو ناحيه مورد آزمايش قرار گرفت و همين كه حسن اثر هر دو واكسن معلوم گرديد , به توليد نوع اول يعني استفاده از سلول گوساله نوزاد جهت تهيه ويروس پرداختيم». اما از آنجا كه اين واكسن واكنش‌هاي پوستي و عمومي سختي بود كه گاهي در كودكان مشاهده مي‌شد , دكتر ميرشمسي دوباره به ژاپن سفر مي‌كند , و ضمن اشنايي با موسسه معظم كيتا زاتو, «موفق شديم از واكسن بسيار موثر و در عين حال با واكنش‌هاي اندك كه در آن موسسه تهيه مي‌شد بهره جسته و با تغيير بنيادي در روش تهيه آن , يعني تبديل سلول نوزاد انگونه كه در موسسه كيتا زاتو مرسوم بود , به سلول ديپلوئيد انسان , واكسن ضد سرخك تهيه كنيم كه در نوع خود ممتاز مي باشد و هم اكنو ن سال هاست كه اين واكسن در كشور ما به ميزان توليد و مصرف مي شود ».

اين استاد فرزانه در ادامه چگونگي توليد واكسن ضد بيماري فلج اطفال را نيز شرح مي‌دهد و در پايان اين بخش از خاطرات خود مي‌نويسد «جاي خوشوقتي است كه تا موقعي كه اين سطور نوشته مي شود , بالغ بر يكصد و پنجاه ميليون دز واكسن سه گانه ضد فلج اطفال در موسسه رازي تهيه و در كشور به مصرف رسيده است» .آاري «جاي خوشوقتي» , براي يك حرفه‌اي آنجاست كه مي‌تواند مسئوليت خود را در قبال سلامت عمومي به انجام برساند و دكتر ميرشمسي به همين دليل تبلور ايثار است . فعاليت‌هاي علمي ايشان از 1324 تا سال 1375 به صورت تدوين و تهيه 106 مقاله علمي و فني در مجلات خارجي مي‌باشد و به پاس قدرداني از اين همه تلاش بي‌وقفه مي‌توان به « ماده واحد» مجلس شوراي اسلامي مبني بر تعليق بازنشستگي ايشان , بنا به درخواست معاونت وقت سازمان تحقيقات وزارت كشاورزي و وزير وقت بهداري دولت وقت (شادروان دكتر سامي) اشاره نمود كه به وزارتخانه متبوعه اجازه داده مي‌شود از وجود دكتر مير شمسي معاون فني قسمت توليد فرآورده‌هاي پزشكي موسسه رازي كه به موجب قانون استخدام كشوري مشمول باز نشستگي اجباري مي‌شد , مادام كه به وجود مشاراليه احتياج باشد , كماكان استفاده شود.

مردم ايران و بويژه جامعه علمي هميشه به وجود اين شمع فروزان عرصه ويروس‌شناسي ايران نياز مبرم دارند . با مرور خاطرات اين استاد بزر گوار ,اين نكته اشكار مي‌شود كه براي سر برآوردن بزرگاني چون اين « شمع فروزان» شرايط مناسب اجتماعي نيز لازم است . از چاپ خاطرات لوئي پاستور در كاغذي كه عطار محله در ان جنس بريزد و بدست نوجوانان اصفهاني برسد , و مطالعه آن, سرنوشت وي را رقم بزند, تا معاون وزيري كه با چشمان گريان از كساني بخواهد تا جداً در فكر توليد واكسن ضد سرخك باشند و از هيچ كوششي نيز در دادن امكانات دريغ نكند . از حضور متخصصان حرفه‌اي فرانسوي , روسي, آلماني و ژاپني كه از هيچ كوششي براي خدمت به هدف حرفه خود, در هر جاي جهان و در هر شرايطي دريغ نورزيد ند, و از فراهم آمدن امكان سفرهاي متعدد به بهترين دانشگاهها و مراكز پژوهشي كه هم زرق و برق خيره‌كننده دنياي مرفه را به لحظه‌اي خدمت به مردم كشورشان نفروشند , از همكاري بي‌دريغ سازمان‌هاي دولتي و حتي ارتش در دادن امكانات و از جمله مهمترين مركب روز مورد نياز خود (اسب) براي توليد واكسن تا تصويب ماده واحده‌اي كه اين تاريخ مجسم كشورمان را خانه‌نشين نكند و قس علي هذا .

ارتقا سطوح علمي كشور, به شرايط مناسب اجتماعي نياز دارد همه شواهد نشان مي‌دهد كه تاريخ هميشه به نفع حرفه‌اي ها به پيش نرفته است . اكنون, اين مسئوليت دشوار, بر عهده مراكز و موسسات انجمن‌هاي تخصصي علمي است كه بكوشند با ترويج ارزش‌هاي حرفه‌گري , حرفه‌اي گرايي را ارتقا بخشند. كار طاقت فرسايي است . آري. ولي آيا چاره ديگري نيز هست؟

سوابق تحصيلي:
-          اخذ دكتراي دامپزشكي از دانشگاه تهران در سال 1318
-          اخذ درجه ديپلم تخصصي در رشته ميكروب شناسي ، ايمني شناسي و سرم شناسي در سال 1330 از انيستيتو پاستور
-          پاريس
-          اخذ درجه دكتراي دامپزشكي (D.V.M ) از دانشكده دامپزشكي آلفرد وابسته به دانشگاه پاريس

شركت در دوره هاي تخصصي:
-State Department of Health Division of Lab
state Department of Health Division of Lab Albany N .Y Boston MA-USA-
State Department of Health Division of Lab Lansing Mich USA-

طي سالهاي 1331 و 1341 با استفاده از بورس تحصيلي
State Department of Health Division of Lab Albany NY-
در سال هاي 1340 و 1341 و با استفاده از بورس پژوهشي آمريكا (در زمينه ويروس شناسي پزشكي)
Medical Research council. Virology section Carshalton surrey –U.K

درسال1341 و استفاده از بورس پژوهشي اندره مايرد سازمان خوارو بار و كشاورزي جهاني فائو –رم (در زمينه ويروس شناسي پزشكي)

Department of virology school of medicine Baylor university Houston TX USA-

طي سال هاي 48-1347 و با استفاده از بورس پژوهشي سازمان بهداشت جهاني (در زمينه ويروس شناسي پزشكي ) سوابق اموزشي:
1-     استاد مدعو براي تدريس ويروس شناسي عمومي در دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران طي سال هاي 44- 1342
2-     استاد مدعو براي تدريس ويروس شناسي عمومي در دانشكده كشاورزي دانشگاه  تهران طي سال هاي 1347- 1346
3-     استاد مدعو براي تدريس ويروس شناسي در دانشكده پزشكي دانشگاه تهران طي سالهاي 49- 1348

انتشارات:
1-     تاليف 3 جلد كتاب به زبان فارسي در رابطه با ويروس شناسي عمومي ، اصول ايمني شناسي و پيشگيري و درمان كه توسط دانشگاه تهران به چاپ رسيده است .
2-     ارائه 111 مقاله به زبان هاي انگليسي و فرانسه در سال هاي 1946 تا كنون در نشريات بين المللي به چاپ رسيده است
3-     ارائه 10 مقاله به زبان هاي انگليسي و فرانسه در كنفرانس هاي مختلف بين المللي در خارج از كشور
4-     ارائه مقالات متعدد به زبان فارسي كه در نشريات داخل كشور به چاپ رسيده است .
5-     ارائه 8 مقاله در كنفرانس هاي مختلف بين المللي در داخل كشور


سمت هاي اداري:
1-     كارورز، دستيار و معاون ازمايشگاه هاي پژوهشي و توليدي انستيتو رازي طي سال هاي 31 – 1320
2-     رئيس بخش پژوهش و توليد واكسن ها و سرم هاي مصرف پزشكي انستيتو رازي طي سال هاي 34- 1332
3-     معاون فني و مسئول پژوهش و توليد واكسن هاو سرمهاي مصرف پزشكي انستيتو رازي در سال 1334 تا 1380

سمت هاي پژوهشي و مشاورتي:
1-     مشاور و كارشناس سازمان بهداشت جهاني در انستيتو پاستور تونس از سال 1359 تا كنون
2-     مشاور يونيسف در موسسه واكسن سازي « پيونگ يانگ» كره شمالي در سال 1362
3-     تاسيس و راه اندازي ازمايشگاه واكسن سازي (به مدت 3 ماه ) در كشور اردن هاشمي به دعوت سازمان بهداشت جهاني در سال 1334
4-     شركت وارائه مشورت در كنفرانس هاي جهاني و منطقه اي مربوط به تخصص خود در بسياري از كشور ها
5-     راه اندازي و رياست ازمايشگاههاي تحقيق و توليد واكسن ها ي ضد ديفتري ، كزاز،سياه سرفه، اوريون، سرخچه و سرمهاي درماني در موسسه رازي از اغاز فعاليت اين موسسه

عضويت در انجمنهاي علمي بين المللي:
1-     عضو اكادمي علوم نيويورك از سال 1961
2-     عضو پانل استاندارد هاي بيولوژيكي سازمان بهداشت جهاني به عنوان نماينده خاور نزديك در ژنو از سال 1350 تا كنون
3-     عضو گروه بين المللي استاندارد هاي بيولوژيك از سال 1350 تا كنون
4-     عضو سازمان فارغ التحصيلان انستيتو پاستور پاريس
5-     عضو اكادمي علوم جهان سوم ايتاليا از سال 1992
6-     عضو فرهنگستان علوم پزشكي جمهوري اسلامي ايران

افتخارات:
1- جايزه بهترين كتاب سال براي ويروس شناسي عمومي (سال 1352)
2- دريافت حكم استاد ويروس شناسي دانشكده پزشكي دانشگاه تهران مصوب هيئت امنا دانشگاه و از طرف رئيس دانشكده پزشكي (سال 1352)
3- جايزه بهترين كتاب سال براي كتاب اصول ايمني شناسي (سال 1352)
4- جايزه براي پنجاه سال خدمات پژوهشي و علمي از طرف مقام رياست جمهوري و وزراي بهداشت ، كشاورزي و رئيس سازمان استخدامي در سال 1368
5-دريافت جايزه رتبه اول تحقيقات بنيادي در هشتمين جشنواره بين المللي خوارزمي 1373
6- دريافت نشان درجه يك پژوهش توسط رئيس جمهور 1374

 


تهيه و تنظيم: دكتر سعيد مهدوي


چاپ   ایمیل

نظرات (0)

هنوز نظری ارسال نشده است

  1. بهتر است نام و نظر خود را فارسی تایپ کنید ( برای انتشار سریع نظر یا افزودن فایل پیوست، باید وارد حساب کاربری خود شوید )
0 کاراکتر
پیوست (0 / 3)
انتشار موقعیت
کد تصویری را وارد کنید
رفتن به بالا